Yargıtay Kararı – 8. HD., E. 2018/753 K. 2019/5588 T. 10.6.2019

Davacı dava dilekçesinde, cinsiyet değişikliğine izin verilmesi ile nüfus kaydındaki cinsiyetinin ve isminin değiştirilmesine karar verilmesini istemiş, mahkemece, davanın kabulü ile davacının cinsiyetinin ve isminin değiştirilmesine dair verilen kararın davalı … tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 25.05.2017 tarihli ve 2017/2266-7704 sayılı kararı ile hüküm “eldeki davaya cinsiyet değişikliğine izin davası olarak bakılması ile cinsiyet ve isim değişikliği talepleri yönünden dava tefrik edilerek eldeki davanın bekletici mesele yapılması” gerekleri ile bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yargılama yapılmış, dava kabul edilmiş, hüküm davalı … tarafından temyiz edilmiştir.

4721 sayılı TMK’nin 40. maddesinde, cinsiyetini değiştirmek isteyen kimsenin, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebileceği, verilen izne bağlı olarak amaç ve tıbbî yöntemlere uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatı gerçekleştirildiğinin resmî sağlık kurulu raporuyla doğrulanması hâlinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.

Düzenlemeye göre, cinsiyetini ve buna bağlı olarak ismini değiştirmek isteyen kimsenin; öncelikle mahkemeden cinsiyet değişikliğine izin verilmesini talep etmesi, bu izne bağlı olarak cinsiyet değiştirme ameliyatını gerçekleştirmesi ve bu durumu resmi sağlık kurulu raporu ile doğrulaması gerekmekte olup, ancak bu aşamadan sonra nüfus kayıtlarında düzeltme talep edebileceği açıktır.

Dosyanın incelenmesinden, mahkemece 30.11.2017 tarihli duruşmada bozma ilamına uyulmasına ve davacının isim talebi yönünden davanın tefrikine karar verildiği, aynı celse dava kabul edilerek davacı …’ın “kadın” olan cinsiyetinin “erkek” olarak düzeltilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.

Buna göre, mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyulmuş, davacının isim değişikliğine ilişkin talebinin tefrikine karar verilmekle kısmen bozma ilamı yerine getirilmiş ancak cinsiyet değişikliğine ilişkin talebin tefrik edilmemesi ve cinsiyet değişikliğine ilişkin izin talebi ile ilgili olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi doğru olmamıştır.

Mahkemece TMK’nin 40. maddesine aykırı olarak cinsiyet değişikliğine izin davası görülüp sonuçlandırılmadan, eldeki davanın cinsiyet değişikliği davası olarak görülmesi ve nüfus kayıtlarında düzeltmeye karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.