Korkutma Nedeniyle Sözleşmenin İptali
Kanunlara göre hukuki işlemi oluşturan iradeyi bozan üç sebep bulunmaktadır; yanılma, aldatma ve korkutma (ikrah) gerçekleştiğinde hukuki işlem uygun sayılmaz. Korkutma, bir kişinin yapmak istemediği bir hukuki işlemi, yapmadığı koşulda kendisinin ya da yakınlarından birinin zarara uğrayacağı tehdidiyle yapması durumunda ortaya çıkar. Bu durumda kişinin gerçek iradesiyle korkutma sonucunda açıkladığı irade çelişir. Korkutma durumunda bozukluk iradenin beyanında değil, irade oluşumundadır.
Türk Borçlar Kanunu’nun 37/1. Maddesine göre taraflardan biri, diğerinin ya da üçüncü kişinin korkutması sonucu bir sözleşme imzalamışsa, sözleşmeye bağlı kalmak zorunda değildir. Fakat, bir sözleşmenin korkutma ile sakat kabul edilmesi bazı şartlara bağlıdır.
Korkutma Nedeniyle Sözleşmenin İptali Şartları
Korkutma nedeniyle sözleşmenin iptalinin şartları somut olayda iptal istemine konu temlikin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Borçlar Kanunu’nun “ikrahın şartları” başlığındaki 30. Maddesinde açıklanmıştır. Bu şarlar şunlardır:
- Korkutma nedeniyle sözleşmenin iptalinin söz konusu olabilmesi için diğer tarafın belli bir hukuki işlemi yapması için onu korkutmaya yönelik bir eylemin varlığı ve bu eylemin hukuka aykırı olması gerekir.
- İkinci olarak bu eylemin karşı tarafta esaslı bir korku uyandırmış olması gerekir. Bu kişinin kendisine ya da yakınlarına yönelmiş ağır bir tehlikeyi işaret eder. Tehlike, kişilerin hayat veya kişilik haklarına yönelik olabileceğini gibi, mal varlığına veya namusuna yönelik de olabilir.
- Üçüncü şartsa, tehdidin derhal oluşacak bir tehlikeye ilişkin olmasıdır. Tehlike yakın olmalı, bunun yanında ağır olmalıdır.
- Korkutma nedeniyle sözleşmenin iptalinin son şartı ise, korkutma eylemi ile yapılan sözleşme arasında illiyet bağının olmasıdır. Korkutma, korkutulan kişinin işlem yapma iradesi üzerinden doğrudan etkili olmalı ve hukuki işlem veya sözleşmenin korkutma etkisiyle yapılmış olması gerekir.
Korkutma nedeniyle sözleşmenin iptali hakkında uzman bir avukat ile görüşülmesi en doğru hareket olacaktır.
